• Θεραπεία ορθοπαιδικού πόνου χωρίς χειρουργείο με χρήση ραδιοσυχνοτήτων (RF)

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΥ ΠΟΝΟΥ ΧΩΡΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ
Ο πόνος των παθήσεων της ορθοπαιδικής ειδικότητας, πόνος του σκελετού του ανθρώπινου σώματος (οσφυαλγία, αυχεναλγία, ισχιαλγία, άλγος γόνατος, άλγος ισχίου κλπ) είναι ένας σημαντικός λόγος επίσκεψης των ασθενών στα ιατρεία και επίσης ένας σημαντικός λόγος διενέργειας χειρουργικών επεμβάσεων.

Τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας (στην συγκεκριμένη περίπτωση η χρηση ραδιοσυχνοτήτων στην ιατρική και πιο ειδικά στο χειρισμό - αντιμετώπιση του πόνου που προαναφέραμε) έχει καταφέρει να είναι εφικτή η η αντιμετώπιση του ορθοπαιδικού πόνου χωρίς την διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων σε ένα μεγάλο αριθμό περιπτώσεων και φυσικά εννοούμε τις περιπτώσεις εκείνες που απέτυχαν οι συντηρητικές αγωγές (φάρμακα φυσικοθεραπεία κλπ) όπου είχαν ένδειξη, και ως μόνο μέσο είχε απομείνει η χειρουργική επέμβαση.

Η γνωστή οσφυαλγία (πόνος στη μέση) η αυχεναλγία (πόνος στον αυχένα) η ισχιαλγία (πόνος στο πόδι: κάτω άκρο ακριβέστερα, στην κατανομή του ισχιακού νεύρου), ο πόνος στο ισχίο (στην άρθρωση του ισχίου) ο πόνος στο γόνατο, στον ώμο, κλπ, μπορούν λοιπόν να αντιμετωπισθούν χωρίς χειρουργείο με τη χρήση ραδιοσυχνοτήτων RF και να αναβληθεί αυτό (δηλαδή το χειρουργείο) για χρονικό διάστημα που εξαρτάται από τον βαθμό της πάθησης και τη σωστή επιλογή του περιστατικού, στις δε περιπτώσεις δισκοκήλης με πίεση νεύρου (ρίζας) μια επιτυχημένη ενδοδισκική χρήση ραδιοσυχνοτήτων (RF) επιφέρει το ίδιο αποτέλεσμα με το χειρουργείο της δισκεκτομής ματαιώνοντας το οριστικά (το χειρουργείο).

Ένα πολύτιμο βοήθημα στα χέρια του ειδικού ιατρού είναι οι ραδιοσυχνότητες (RF) που τα τελευταία χρόνια με τις εξελιγμένες - καινοτόμες εργαλειοσειρές που έχουν αναπτυχθεί επιτρέπουν την επίτευξη του παραπάνω στόχου. Ανάλογα λοιπόν με το είδος της πάθησης (οστεοαρθρίτιδα ισχίου, οστεοαρθρίτιδα γόνατος, δισκοπάθεια, στένωση σπονδυλικής στήλης, σπονδυλαρθρίτιδα κλπ) και τον βαθμό αυτής (αρχικό ή προχωρημένο στάδιο) ενας εξειδικευμένος ιατρός μπορεί να επιλέξει - ξεχωρίσει τις περιπτώσεις αυτές που έχει ένδειξη η παραπάνω θεραπεία με την χρήση ραδιοσυχνοτήτων (RF) και να καταφέρει να αναβάλει ένα χειρουργείο πχ σπονδυλοδεσίας, δισκεκτομής, ολικής αρθροπλαστικής ισχίου, ολικής αρθροπλαστικής γόνατος κλπ. Στις περιπτώσεις οστεοαρθρίτιδας ισχίου και γόνατος μπορούμε να καταφέρουμε να αναβληθεί ένα χειρουργείο ολικής αρθροπλαστικής επίσης συνδυάζοντας την χρήση ραδιοσυχνοτήτων με τη σωστή καθοδήγηση αποφυγής υπέρχρησης του κάτω άκρου και πιθανής απώλειας βάρους σε συνδυασμό με παθητική και ενεργητική κινησιοθεραπεία για διατήρηση ελαστικότητας του αρθρικού θυλάκου με σκοπό να διαρκέσει κατά το δυνατόν τον μέγιστο χρόνο το αποτέλεσμα της αντιμετώπισης του πόνου με τις ραδιοσυχνότητες καθόσον μια επιτυχημένη θεραπεία με RF επιτρέπει την ανάκτηση σε μεγάλο βαθμό της χαμένης κινητικότητας που είχε δημιουργηθεί λόγω του άλγους τα αρθρικού θυλάκου (αρκετές φορές φυσικά υπάρχει και συρρίκνωση του αρθρικού θυλάκου) που είναι και από τους βασικότερους λόγους πόνου της άρθρωσης εξαιτίας της οστεοαρθρίτιδας της πάσχουσας αυτής άρθρωσης.

Η τεχνική είναι εύκολη για τον ασθενή, γίνεται κατά κανόνα στην αίθουσα του χειρουργείου υπό άσηπτες συνθήκες με τοπικη αναισθησία σε συνδυασμό με ήπια νευροληπτοαναλγησία ( μέθη) ώστε να υπάρχει επικοινωνία με τον ασθενή (ειδικά στις αρθρώσεις γόνατος και ισχίου), γίνεται υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση με το φορητό ακτινοσκοπικό μηχάνημα (c arm) κατά κανόνα το οποίο υπάρχει στις αίθουσες των χειρουργείων.

Η διαδικασία δεν είναι κανονικό χειρουργείο το δε βελονοειδές ηλεκτρόδιο που εκπέμπει τις ραδιοσυχνότητες (αυτή την ταλάντωση, το ηλεκτρομαγνητικό κύμα για να ακριβολογήσουμε) έχει το πάχος βελόνας, στις περιπτώσεις των αρθρώσεων, όπως ισχίου γόνατος και των μικρών αρθρώσεων της σπονδυλικής στήλης, και τοποθετείται το ίδιο το ηλεκτρόδιο δίκην βελόνας, στην περιοχή (περιφέρεια αρθρικού θυλάκου), δια του δέρματος (δηλαδή διαδερμικά).

Στις περιπτώσεις που διενεργείται η τεχνική των ραδιοσυχνοτήτων στους μεσοσπονδυλίους δίσκους ,το εξειδικευμένο ηλεκτρόδιο για ενδοδισκική χρήση τοποθετείται δια ειδικής βελόνας (είναι τόσο λεπτό που διέρχεται από τον αυλό της βελόνας) ή δια λεπτών κοιλών (κούφιων) σωλήνων της τάξης 2-4 χιλιοστών πάχους ανάλογα την εργαλειοσειρά που έχει επιλέξει ο θεράπων. Η χρήση των ραδιοσυχνοτήτων δεν είναι κανονικό χειρουργείο δεν έχει τομές γίνεται δια του δέρματος μέσω ειδικής βελόνας (με ηλεκτρόδιο που διέρχεται μέσω ειδικής βελόνας-ενδοδισκική χρήση RF-) ή βελονοειδούς ηλεκτροδίου (στην περιφέρεια του αρθρικού θυλάκου στις αρθρώσεις του ισχίου ή του γόνατος ή των μικρών αρθρώσεων της σπονδυλικής στήλης), γίνεται με τοπική αναισθησία και στις περιπτώσεις αρθρώσεων (ισχίου, γόνατος, σπονδυλικών αρθρώσεων) σκοπό έχει να απευαισθητοποιήσει - απονευρώσει τον θύλακο που προκαλεί το δυσάρεστο συναίσθημα του πόνου, στις δε περιπτώσεις της δισκοκήλης σκοπό έχει να εξαχνώσει - συρρικνώσει την κήλη του μεσοσπονδυλίου δίσκου και να σταματήσει η πίεση στο νεύρο που προκαλεί την οσφυοϊσχιαλγία ή τον αυχενοβραχιόνιο πόνο, στις δε περιπτώσεις οσφυαλγίας που οφείλεται στην επώδυνη εκφύλιση του ινώδους δακτυλίου στόχος είναι η απευαισθητοποίηση μέσω των ραδιοσυχνοτήτων του ινώδους δακτυλίου ενδοδισκικά και η αντιμετώπιση της οσφυαλγίας. Ο διαδικασία έχει διάρκεια της τάξης των δεκαπέντε με τριάντα λεπτών ανά περιοχή. Ο ασθενής μπορεί να κινητοποιηθεί άμεσα μόλις επιστρέψει στο θάλαμό του και να πάρει εξιτήριο με τις κατάλληλες οδηγίες.

Να επισημάνουμε δε ότι στις περιπτώσεις οστεοαρθρίτιδας ισχίου γόνατος σκοπός της χρήσης των ραδιοσυχνοτήτων είναι η αντιμετώπιση του πόνου του αρθρικού θυλάκου (που είναι και από τους βασικούς λόγους πόνου της άρθρωσης στις περιπτώσεις αυτές δηλ. της οστεοαρθρίτιδας) και η αναβολή- αποφυγή της χειρουργικής επέμβασης για χρόνο που εξαρτάται πάντα από το βαθμό της εκφύλισης της άρθρωσης αλλά και την κλινική εικόνα και την μετέπειτα κινησιοθεραπευτική-φυσικοθεραπευτική αγωγή που θα ακολουθήσει ο ασθενής όπως προαναφέραμε.
Υπάρχουν περιπτώσεις που είναι επιβεβλημένη η χειρουργική αντιμετώπιση με αντικατάσταση της άρθρωσης ( των αρθρούμενων επιφανίων για να ακριβολογούμε) με μεταλλική πρόθεση την γνωστή ολική αρθροπλαστική και αποτελεί και μονόδρομο, όπως και υπάρχουν και περιπτώσεις που η άρθρωση είναι τελείως κατεστραμμένη και ο ασθενής δεν πονάει αλλά κουτσαίνει, και στις δυο περιπτώσεις που προαναφέραμε δεν έχουν θέση οι ραδιοσυχνότητες.

Υπάρχουν και περιπτώσεις που ναι μεν είναι μονόδρομος το χειρουργείο αλλά δεν το επιτρέπει η συνολική εικόνα του ασθενούς και ο ασθενής υποφέρει από τον πόνο.

Η επιλογή λοιπόν του ασθενούς που είναι κατάλληλος για την εφαρμογή της μεθόδου των ραδιοσυχνοτήτων πρέπει να γίνει από τον ειδικό θεράποντα ιατρό που έχει την κατάλληλη εκπαίδευση και τις απαραίτητες γνώσεις, κατά κύριο λόγο από ορθοπαιδικό ή νευροχειρουργό ή από άλλης ειδικότητας ιατρό ο οποίος έχει την κατάλληλη εκπαίδευση και πιθανή πιστοποίηση όπως πχ ο ακτινολόγος (επεμβατικός ακτινολόγος κυρίως) που ασχολείται με την αντιμετώπιση του πονου που προαναφέραμε στο παραπάνω κείμενο.

Να τονίσουμε ότι η χρήση των ραδιοσυχνοτήτων προς αντιμετώπιση του πόνου των αρθρώσεων ισχίου και γόνατος που προαναφέραμε, έχει καθαρά την έννοια της καταπολέμησης του συμπτώματος του πόνου του αρθρικού θυλάκου. Ασφαλώς και δεν μπορεί να επιδιορθώσει τις εκφυλισμένες αρθρικές επιφάνειες, η καταστροφή - εκφύλιση των οποίων (αρθρικών επιφανειών), λόγω της αρθρίτιδας, μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με την αντικατάσταση αυτών (δηλαδή των αρθρούμενων αρθρικών επιφανειών) τη γνωστή ολική αρθροπλαστική....

Κατά την εκπαίδευση στις τεχνικές θεραπείας πόνου με χρήση ραδιοσυχνοτήτων (RF) στην Βερόνα της Ιταλίας

Ενδεικτικά περιστατικό ομάδας μας

Ασθενής 53 ετών με γοναλγία (πόνος στο γόνατο (ΔΕ) σε έδαφος οστεοαρθρίτιδας που υποβλήθηκε σε θεραπεία με ραδιοσυχνότητες RF(RF:radiofrequency) διαδερμικά με βελονοειδές ηλεκτρόδιο παραγωγής ραδιοσυχνοτήτων με τοπική αναισθησία χωρίς νοσηλεία.

Προσχεδιασμός σημείων τοποθέτησης των ηλεκτροδίων στις ακτινογραφίες της ασθενούς (οι μαύρες τελείες-κουκίδες δείχνουν τα σημεία τοποθέτησης των βελοειδών ηλεκτροδίων)


Τοποθέτηση ηλεκτροδίου διαδερμικά


Έλεγχος σωστής τοποθέτησης με το ακτινολογικό μηχάνημα (C-ARM))


Τελικό στάδιο - διενέργεια ραδιοσυχνοτήτων


Η ασθενής άμεσα κινητοποιημένη μετά την θεραπεία με ραδιοσυχνότητες λαμβάνει εξιτήριο.